پیشنهاد طرح توسعه کشت انجیر در منطقه جیرفت

پیشنهاد طرح توسعه کشت انجیر در منطقه جیرفت
مهر 28, 1397
283 بازدید

خداوند در قران کریم به انجیر سوگند یاد نموده که نشانه مقدس بودن آن است. انجیر با قدمت چند هزارساله و بر اساس منابع تا ۳۰۰ سال عمر می‌کند و ازنظر آب و هوایی در مناطق گرمسیر، نیمه گرمسیر تا معتدل با زمستان‌های ملایم (حرارت مطلوب ۲۵ تا ۳۵ درجه سلسیوس) پراکنده است. در مناطقی مانند دلفارد، اسفندقه و جبالبارز از توابع شهرستان جیرفت ارقام مختلف درختان انجیر حتی به‌صورت خودرو در مناطق کوهستانی مناطق یادشده یافت می‌شوند. وجود درختان تنومند انجیر با میوه درشت وسیاه رنگ در روستای انجیر سیاه (ناصرآباد) بخش جبالبارز و همچنین وجود درختان کهن‌سال، میوه تازه و یا خشک انجیر در مسیر دلفارد در طول تابستان دلیل دیگری بر قدمت و رونق کشت و کار این درخت ارزشمند در منطقه جیرفت است. درختان انجیر این مناطق اغلب پر محصول خوشمزه و با عطروطعم عالی و به معنای واقعی اورگانیک هستند. اما متأسفانه در هیچ‌یک از مناطق ذکرشده، باغ انجیر متمرکز موجود نیست و درختان انجیر اغلب در میان سایر درختان میوه به‌صورت پراکنده در باغات می‌باشند.
با توجه به کم‌توقع بودن این درخت ازلحاظ خاک و مصرف آب و همچنین خشکبار بودن محصول آن، متأسفانه تاکنون در منطقه به‌صورت تجاری و درآمدزایی توجهی به آن نشده است. درخت انجیر در مناطقی مثل دلفارد با میانگین بارندگی بالای ۲۰۰ میلی‌متر و در بعضی موارد به ۴۰۰ میلی‌متر در سال هم می‌رسد نیاز به آبیاری ندارد و در سایر مناطق نیز با حداقل چند نوبت آبیاری نیاز آن برطرف می‌شود، لذا در برنامه الگوی کشت یکی از محصولات بسیار باارزش محسوب می‌شود. اما سؤال اینجاست که چرا تاکنون جهت توسعه، ترویج و کشت و کار این درخت باارزش و کم‌هزینه ازنظر باغداری و تولید محصول خشکبار و مناسب صادرات برنامه‌ریزی نشده است. لذا پیشنهاد می‌شود که سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با جمع‌آوری ارقام محلی و بومی در کنار ارقام تجاری و پر محصول سایر مناطق کشور که با شرایط محیطی منطقه سازگار هستند اقدام به توزیع نهال (ترجیحاً در ابتدا رایگان) و درنتیجه ترویج و توسعه کشت این درخت مقدس نماید. لازمه این کار تشکیل یک کارگروه ویژه کارشناسی در مدیریت باغبانی سازمان جهت تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات ارقام بومی و شناسایی مناطق مستعد و توزیع نهال می‌باشد.
ذکر این نکته بسیار مهم نیز ضروری است که بر طبق آمار منتشرشده، ایران سومین جایگاه را ازنظر سطح زیر کشت انجیر در جهان داراست و شامل نوزده استان مختلف کشور از شمال تا جنوب با سطح زیر کشت حدود ۵۰ هزار هکتار گسترده است که بیش از ۴۰ هزار هکتار آن در استان فارس (بیشترین آن اغلب به‌صورت دیم در دشت و کوه و تپه‌های اطراف شهرستان استهبان) می‌باشد. لازم به یادآوری است که از میوه انجیر علاوه بر مصرف به‌صورت تازه و خشک، چندین محصول دیگر مانند کمپوت، مربا، آرد شیرینی و مارمالاد تهیه می‌شود و میوه این درخت مقدس علاوه برداشتن قند، عناصر و ویتامین‌ها مفید داری ارزش غذایی بالا و خواص دارویی می‌باشد.

به نام خداوند بخشنده و مهربان
پیشنهاد طرح توسعه کشت انجیر در منطقه جیرفت- به قلم دکتر ذبیح‌الله اعظمی، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت
مطلب فوق در “هفته نامه ارمغان ساردو” در شهریور ۱۳۹۷ منتشر شده است

خداوند در قران کریم به انجیر سوگند یاد نموده که نشانه مقدس بودن آن است. انجیر با قدمت چند هزارساله و بر اساس منابع تا ۳۰۰ سال عمر می‌کند و ازنظر آب و هوایی در مناطق گرمسیر، نیمه گرمسیر تا معتدل با زمستان‌های ملایم (حرارت مطلوب ۲۵ تا ۳۵ درجه سلسیوس) پراکنده است. در مناطقی مانند دلفارد، اسفندقه و جبالبارز از توابع شهرستان جیرفت ارقام مختلف درختان انجیر حتی به‌صورت خودرو در مناطق کوهستانی مناطق یادشده یافت می‌شوند. وجود درختان تنومند انجیر با میوه درشت وسیاه رنگ در روستای انجیر سیاه (ناصرآباد) بخش جبالبارز و همچنین وجود درختان کهن‌سال، میوه تازه و یا خشک انجیر در مسیر دلفارد در طول تابستان دلیل دیگری بر قدمت و رونق کشت و کار این درخت ارزشمند در منطقه جیرفت است. درختان انجیر این مناطق اغلب پر محصول خوشمزه و با عطروطعم عالی و به معنای واقعی اورگانیک هستند. اما متأسفانه در هیچ‌یک از مناطق ذکرشده، باغ انجیر متمرکز موجود نیست و درختان انجیر اغلب در میان سایر درختان میوه به‌صورت پراکنده در باغات می‌باشند.
با توجه به کم‌توقع بودن این درخت ازلحاظ خاک و مصرف آب و همچنین خشکبار بودن محصول آن، متأسفانه تاکنون در منطقه به‌صورت تجاری و درآمدزایی توجهی به آن نشده است. درخت انجیر در مناطقی مثل دلفارد با میانگین بارندگی بالای ۲۰۰ میلی‌متر و در بعضی موارد به ۴۰۰ میلی‌متر در سال هم می‌رسد نیاز به آبیاری ندارد و در سایر مناطق نیز با حداقل چند نوبت آبیاری نیاز آن برطرف می‌شود، لذا در برنامه الگوی کشت یکی از محصولات بسیار باارزش محسوب می‌شود. اما سؤال اینجاست که چرا تاکنون جهت توسعه، ترویج و کشت و کار این درخت باارزش و کم‌هزینه ازنظر باغداری و تولید محصول خشکبار و مناسب صادرات برنامه‌ریزی نشده است. لذا پیشنهاد می‌شود که سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با جمع‌آوری ارقام محلی و بومی در کنار ارقام تجاری و پر محصول سایر مناطق کشور که با شرایط محیطی منطقه سازگار هستند اقدام به توزیع نهال (ترجیحاً در ابتدا رایگان) و درنتیجه ترویج و توسعه کشت این درخت مقدس نماید. لازمه این کار تشکیل یک کارگروه ویژه کارشناسی در مدیریت باغبانی سازمان جهت تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات ارقام بومی و شناسایی مناطق مستعد و توزیع نهال می‌باشد.
ذکر این نکته بسیار مهم نیز ضروری است که بر طبق آمار منتشرشده، ایران سومین جایگاه را ازنظر سطح زیر کشت انجیر در جهان داراست و شامل نوزده استان مختلف کشور از شمال تا جنوب با سطح زیر کشت حدود ۵۰ هزار هکتار گسترده است که بیش از ۴۰ هزار هکتار آن در استان فارس (بیشترین آن اغلب به‌صورت دیم در دشت و کوه و تپه‌های اطراف شهرستان استهبان) می‌باشد. لازم به یادآوری است که از میوه انجیر علاوه بر مصرف به‌صورت تازه و خشک، چندین محصول دیگر مانند کمپوت، مربا، آرد شیرینی و مارمالاد تهیه می‌شود و میوه این درخت مقدس علاوه برداشتن قند، عناصر و ویتامین‌ها مفید داری ارزش غذایی بالا و خواص دارویی می‌باشد.

فایل مقاله
توسعه کشت انجیر در منطقه جیرفت